این غار یا قدمت 150 تا 200 میلیون سال و با داشتن مناظر طبیعی یکی از شگفتی های آفرینش است و دومین غار خاکستری از نظر وسعت و قدمت در جهان به شمار می رود. عرض دهانه غار کبوتر 8 متر است و ارتفاع آن به 25 تا 40 متر است.

غار کبوتر مراغه

ویژگیهای غار کبوتر

در ابتدای ورودی غار میدان بزرگی وجود دارد که سقف آن لانهٔ کبوتران است. طول و عرض این میدان تقریباً 40 در 60 متر است. در قسمت شمال شرقی انتهای میدان اول، راهرویی بسیار تنگ وجود دارد که راه ورود به میدان دوم است. در این میدان چهار حلقه چاه به عمق تقریبی ۱۰ تا ۱۲ متر وجود دارد که همهٔ آن‌ها به یک میدان بزرگ در اعماق زمین منتهی می‌شوند. 

در میدان دوم، چهار راهی وجود دارد که دو راه به میدان اول، یکی به سمت داخل غار و راه بعدی که راهروی تنگی است به محوطه دیگری در جنوب شرقی غار باز می‌شود.

همه ساله تغييرات زيادي در داخل غار اتفاق مي افتد. تغيیرات عمده ميدان اول و دوم از نظر زمين شناسي پيدايش خاكستر است كه گاهي تا قوزك پا و حتي تا زانو مي رسد.

در اطراف چاه‌ها و دیواره‌ها و سقف میدان دوم رسوبات آهکی و استالاکتیت، مناظر جالب توجه و زیبایی به وجود آورده است. هوای غار بسیار مرطوب است و در انتهای آن به خصوص در کنار چاه سوم و چهارم هوای کافی وجود ندارد و برای رسیدن به کنار چاه‌های مزبور، بدون تجهیزات کافی مانند طناب، نورافکن، وسایل ایمنی، کپسول هوا و راهنما غیرممکن است.

غار کبوتر کجاست

غار کبوتر (هامپوییل) در 12 کیلومتری جنوب شرقی شهر مراغه و در نزدیکی روستای تازه کند سفلی در استان آذربایجان شرقی واقع شده‌است.