استان خوزستان یکی از استانهای جنوب غربی ایران، در کرانه خلیج فارس و مرکز آن شهر اهواز است و مرکز تولید نفت و گاز ایران بهشمار میآید. خوزستان از شمال به استان لرستان، و شرق به استان چهارمحال و بختیاری، از شمالغربی به استان ایلام، از شرق و جنوبشرقی به استان کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب به استان بوشهر و خلیج فارس و از غرب به کشور عراق محدود میشود.
خوزستان در دوران باستان، به ویژه در دوره هخامنشی به دو ناحیه تقسیم میشد: بخشهای شمال و شمال شرقی که انشان (انزان) نام داشت و سرزمینهای باصفا و کوهستانها و جنگلهای فراوانی را شامل بود و ناحیه جنوبی که دارای آب و هوای گرم و مرطوب و دشتهای حاصلخیز و جلگهای جنوبی که دارای آب و هوای گرم و مرطوب و دشتهای حاصلخیز و جلگهای سرسبز و پرآب بوده که به قارهای کوچک و مستعد میمانست. بخشهای جنوبی که «عیلام» نام داشته یادآور تمدنهای دیرینه خوزستان است.
در سال ۵۵۸ پیش از میلاد پادشاهی کوروش بزرگ (کوروش دوم) در انشان (فارس) و خوزستان آغاز شد و پایتخت هخامنشیان به شوش منتقل شد. یکی از شهرهای قدیمی خوزستان که در شمال غربی شوشتر واقع شده است، بندر جندی شاپور (گندی شاپور) است که در زمان شاپور اول و به دستور وی ساخته شد و از شهرت خاصی برخوردار بود.
در نخستین تقسیمات کشوری پس از انقلاب مشروطیت، ایران به چهار ایالت و ۱۲ ولایت تقسیم شد که خوزستان یکی از ولایت ها بود.
خوزستان یعنی سرزمین مردمان خوزی یا هوزی. نام استان خوزستان در فارسی میانه و نیز در پارتی به صورت هوجِستان یا هوژِستان آمده است. در گویشهای فارسی باستان و پارسی میانه که در خوزستان و جنوب غربی ایران تکلم میشده (و هنوز میشود) «او» به «هو» قابل تغییر است سریانیها به آن بت هوزایه میگفتند.
آبشار شوی بزرگترین آبشار طبیعی خاورمیانه بوده و از طبیعتی سرسبز و زیبا، در فصل بهار برخوردار است.
جزیره تفریحی کوشک پشت سد شهید عباسپور واقع شده است که یکی از بزرگترین سدهای استان خوزستان است و بر روی رودخانه کارون بنا شده است.
کاخ آپادانای شوش قصر زمستانی شاهان هخامنشی و کاخ اصلی داریوش یکم بودهاست.
چشمه هاى گازى گنبد لران یا کوه آتش، از گذشتههای دور تا کنون شبانه روز میسوزد، از قدیم مردم محلی به این کوه تشکوه میگویند.
برج کلاه فرنگی شوشتر بنا به اعتقاد مردم شهر شوشتر، جایگاه دیدهبانی قیصر روم یا شاپور ساسانی جهت نظارت بر کار کارگران مشغول در بندمیزان بوده است.
قلعه سلاسل شوشتر دژی است بسیار بزرگ که نقش دفاعی از شهر شوشتر داشتهاست، علاوه بر آن مرکز کنترل نهر داریون و همچنین محل استقرار والی خوزستان نیز بوده است.
ارجان نام شهر باستانی و استانی متعلق به دروه عیلامی، دوران میانی در ایران بود که در مرز خوزستان و فارس واقع شده بود و امروزه با نام ارغون شناخته میشود.
سه تالاب شادگان، خورموسی و خور الامیه، (در همایش تالابهای جهان که در رامسر برگزار شد) با عنوان تالاب شادگان شناخته می شود.
استان خوزستان تیرههای گوناگون انسانی را در بر میگیرد. خوزستان از لحاظ خردهفرهنگها متکثرترین استان ایران است. لرها، عربها، فارسهای بومی شهرها و.. از آن جمله میباشد.
بومیان خوزستان، مردمی فارس زبان، از بازماندگان مردم شهرنشین باستان خوزستان هستند و هر کدام گویش مخصوص به خود دارند که با هم متفاوتند.
کپوبافی، حصیر، سبد بافی، قالی محلی، گلیم، احرامی، گیوه، نساجی سنتی، نمد مالی، پشتی، موج، ابریشم بافی، ورشوسازی و ...
لیف خرما، خرما، کلیچه، مرکبات دزفول، قلم نی، ادویه هفت رنگ، عبا، حصیر، گبه، فرش، گلیم، سجاده بافی، جاجیم، نمد، خراطی، حصیر بافی، حلوا ارده، حلوا شکری، حلوا کنجدی، شیر ارده، انواع کلوچه سنتی و ...
آش غلغل، آش ماسووا، امگشت، بورانی باقلا سبز تازه، پاکوره، پلو شوشتری، پوکورا، سمبوسه، قلیه تخم مرغ، ماسووا، ماهی تنوری صبور، نافله، آش ماسوآ، شعله نوروزانی، قلیه میگو و ...
ابو علی محمدالجُبایی، حسن بنمحمد سحابی استرآبادی شوشتری نجفی، عدنان غزی، ملا فاضل السکرانی، ظهیرالدین رودراوری، بهرام عکاشه، سید محمدعلی امام شوشتری و ...
آب وهوای استان خوزستان در مناطق کوهستانی و مرتفع با تابستانهای معتدل و زمستانهای سرد، در نواحی کوهپایه ای دارای آب و هوای نیمه بیابانی و در نواحی پست و جلگه ای بویژه در نواحی جنوب و جنوب شرقی استان عمدتا کوتاه و معتدل و تابستانهای آن طولانی و گرم است.