آبشار

آبشار یکی از پدیده‌های زمین‌شناسی است که در آن آب یک رودخانه از یک فلات یا مکانی مرتفع با سرعت زیاد به پایین یک دره یا دامنه می‌ریزد. آبشار، ریزش ناگهانی آب است، معمولاً ناشی از بستری از سنگ سخت، در مسیر رودخانه‌ای که یا افقی است و یا به ملایمت، به سمت قسمت بالای رودخانه شیب دارد و در روی سنگ‌های نرمتر قرار می‌گیرد. سنگ‌های نرم‌تر زیرین، بوسیله رودخانه سایش می‌یابند، به طوری که سنگ سختتر آویزان می‌شود و نهایتا آبشار مربوط ایجاد می‌شود.

فرایند شکل‌گیری آبشار

سنگ‌های بستر رود، به‌آرامی فرسایش می‌یابد. رودهای بزرگ، از روی سنگ‌های مختلفی می‌گذرند. بعضی از سنگ‌ها، سخت‌تر از سنگ‌های دیگرند و به آسانی فرسایش نمی‌یابند. بعضی دیگر، به‌راحتی فرسایش می‌یابند. هنگامی که رود از بستری متشکل از سنگ‌های سخت وارد جایی شود که سنگ‌ها نرم ترند، احتمال دارد در محل برخورد این دو نوع سنگ، آبشار تشکیل شود، یعنی آب نمی‌تواند سنگ‌های سخت را حفر کند، اما سنگ‌های نرم را که در زیر قرار دارند از بین می‌برد و به‌اصطلاح زیر سنگ‌های سخت را خالی می‌کند. گاهی وسعت این محل خالی شده، به اندازه‌ای است که افراد می‌توانند از پشت آبشار عبور کنند.

رودهایی که در مناطق کوهستانی جاری اند، آبشارهای متعدد دارند. آبی که در امتداد دامنه جاری است، از روی قطعه سنگ‌ها و لبه‌های سنگی زیادی می‌گذرد و آبشارهای کوچکی تشکیل می‌دهد. در مناطق ساحلی به‌ندرت آبشار دیده می‌شود. اما اگر رود از ارتفاعی به دریا بریزد، در آن محل نیز آبشار تشکیل خواهد شد.

آشنایی با آبشارها

مجموعه آبشارها و آسیاب‌های آبی شوشتر
1398/01/18 0 0

مجموعه آبشارها و آسیابهای آبی شوشتر بخشی از سازه های آبی تاریخی شوشتر می‌باشند. این مجموعه، در کنار پل بند گرگر و در مسیر رودخانه دست کند ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
سازه‌های آبی شوشتر
1398/01/17 0 0

سازه‌های آبی شوشتر یا نظام آبی تاریخی شوشتر، مجموعه‌ای به هم پیوسته از پلها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب هستند ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آبشار شلماش
1397/06/25 0 0

آبشار شلماش، با دره‌ای سرسبز در کنار جنگل‌های پراکنده، از شاخه‌های رودخانه زاب کوچک محسوب می‌شود. این آبشار، در زمان پرآبی با سرازیر شدن از لای ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آبشار شوی
1397/05/14 0 0

آبشار شوی بزرگ‌ترین آبشار طبیعی خاورمیانه بوده و از طبیعتی سرسبز و زیبا، در فصل بهار برخوردار است. ارتفاع آبشار حدود ۸۵ متر و عرض آن حدود ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آبشار ویسادار
1397/05/14 0 0

آبشار ویسادار، بعد از آبشارهای لاتون و چالدشت، با حدود ۱۵ متر ارتفاع، سومین آبشار مرتفع استان گیلان است. این آبشار سر راه رودخانه لمیر واقع شده ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آبشار هفت چشمه
1397/04/02 0 0

آبشار هفت چشمه، در بالا دست رودخانه خروشان ارنگه جاده چالوس واقع شده است. مسیر دسترسی به آبشار از کنار رودخانه و از میان دره ای بسیار دیدنی ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آبشار فدامی
1396/10/14 0 0

چشمه فدامی چشمه ای است که در دل گرمای سوزان، از دل کوه می جوشد. چشمه ای که حدود یک متر مکعب در ثانیه آبدهی دارد. چشمه ی فدامی پس ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آبشار لاتون
1396/10/12 0 0

آبشار لاتون با ارتفاع تقریبی ۱۰۵ متر، به لحاظ بلندی، مرتفع‌ترین آبشار گیلان و ایران به حساب می‌آید. علاوه بر آبشار اصلی، آبشاری دیگر در ۱۰ متری آن قرار ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آبشار ورچر
1396/09/19 0 0

آبشار ورچر بیش از ۳۰ متر ارتفاع دارد و محصور شدن آن در بین صخره های عظیمی که در اطراف آن قرار دارد، به ویژه در ماه اردیبهشت که پر آب و سر سبز ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
پیرغار
1396/08/22 0 0

پیر غار مجموعه‌ای کامل از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی است. آبشار، کتیبه‌های دوران مشروطیت، چشمه پر آب، شیرهای سنگی، باغات میوه، روستا با خانه‌های ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آبشار آتشگاه
1396/07/28 0 0

آبشار آتشگاه طولانی‌ترین آبشار ایران است. این آبشار 3 کیلومتری که به آبشار مینیاتوری ایران شهرت دارد. مسیر آبشار، از محل چشمه تا اتصال به رودخانه ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آبشارهای شیرآباد
1396/07/28 0 0

این آبشارها که به عروس آبشارهای گلستان معروفند، در مسیر خود رودخانه ها و چشمه های خنکی به وجود آورده اند. به دلیل شیب‌های تند رشته کوه‌های ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
آب پری
1396/07/28 0 0

منطقهٔ آب پری دارای آبشاری به همین نام است. در آب پری درختان با فاصلهٔ کم از یکدیگر قرار دارند و بیشتر مناطق بکر و دست نخورده مانده‌است. آبشار ...

گروه(ها):
ادامه مطلب

انواع آبشار

آبشارها دارای انواع مختلفی هستند که شامل موارد زیر می‌شوند:

شیرجه‌ای: ریزش آب عمودی است و به شکلی‌ست که آبشار، تماس خود را با بستر جریانی رودخانه از دست می‌دهد.

دم اسبی: در این حالت آب هنوز به صورت کامل با بستر جریانی رودخانه ارتباطش را قطع نکرده‌است.

سیلی غول‌آسا: آبشار بسیار قوی و بزرگ.

چند جوی: چندین آبشار تقریباً هم‌اندازه که به می‌پیوندند.

پهن رود: آبشارهای ناشی از جریان رودخانه‌های پهن و فراخ.

چند صخره‌ای: آبشارهایی که از چندین صخره فرو می‌ریزند.

چند جریانی: آبشارهای با جریان‌های مختلف.

قطره‌ای: آبشارهایی که به صورت قطره‌ای و با جریان ناپیوسته فرو می‌ریزند.

تنگ راه: آبشارهایی که از یک مسیر تنگ فرو پاشیده می‌شوند.

افقی: آب به صورت افقی پاشیده و پخش می‌گردد به طوری که قسمتی از آن در تماس با بستر رود است.

آبشارهای ایران

آبشارهای ایران تا ۳۹۲ عدد و آبشارهای غیرفصلی یا قابل توجه تا ۲۸۷ عدد (یا ۱۸۶ عدد) برآورد شده است که از این میان ۴۳ مورد آن‌ها آبشارهای مشهور ایرانند. در کشور ایران، استان لرستان با بیش از پنجاه آبشار، رکوردار تعداد آبشارها در منطقه خاورمیانه است.