استان اردبیل یکی از استان‌های شمال غربی ایران و مرکز آن شهر اردبیل است. این استان از شمال به جمهوری آذربایجان، از سمت غرب به استان آذربایجان شرقی، از سمت شرق به استان گیلان، کوه‌های تالش و از سمت جنوب به استان زنجان محدود شده‌است. بسیاری از چشمه های آب گرم و مناظر طبیعی زیبا در اردبیل و اطراف آن هستند. چشمه های معدنی استان اردبیل مانند شهرهای سرعین و سردابه برای کیفیت دارویی خود در سراسر ایران قابل توجه هستند.

تاریخچه استان اردبیل

اردبيل تحريف شده کلمه آرتاويل است. آرتاويل از دو كلمه آرتا + ويل تشكيل شده كه آرتا به معنى مقدس است و ويل كه ريشه بسيار كهن آريايى دارد به معنى شهر است. اردبیل از شهرهای کهن ایران است که حدود ۵۰۰۰ سال قدمت دارد. تاريخ بنا و پيدايش اردبيل به درستي معلوم نيست و به طور قطع نمي توان گفت اين شهر در چه تاريخي و به دست چه كسي به وجود آمده است.

پيش از دوره اسلامی آذربايجان دارای دو مركز اصلی بود: يكی از اين دو مركز گنجک (به ارمنی گنزک) بود كه همان تخت سليمان امروزی است، اما نام مركز ديگر در جغرافيای استرابن از قلم افتاده است. در دوره اسلامی اين دو مركز را شيز و اردبيل خوانده اند. می گويند اردبيل بدون شک مركز تابستانی آذربايجان بوده است. از اواسط تا اواخر دوره ساسانی، اردبيل به تنهايی مركز آذربايجان به شمار می رفت. اردبيل به هنگام فتح آذربايجان به دست مسلمانان هم چنان پايتخت اين منطقه و مقر مرزبان آن بود.

اردبيل در دوره صفوی از لحاظ سياسی و اقتصادی سرآمد شهرهای ايران بود. شاه اسماعيل صفوی قيام خود را از اردبيل آغاز كرد.

مناطق گردشگری استان اردبیل