اورامان یا هورامان تخت (اورامانات تخت) روستایی است که مرکز دهستان اورامانات است و از غرب به عراق، از شمال به کردستان و از جنوب به جوانرود محدود می‌شود. اورامان تخت را هزار ماسوله نیز مى‌نامند. زیرا معمارى آن همانند ماسوله است و حیاط هر خانه بام خانه‌اى دیگر است، اما وسعت بیشتری دارد.

اورامان تخت سروآباد

خانه های این روستا بطور کلی از سنگ ساخته شده اند. آب و هوای معتدل کوهستانی و وجود چشمه‌های فراوان، چراگاه‌هایی سرسبز و باغهایی خرم را در دامنه کوه‌های زیبای اورامان به وجود آورده که باعث شده دامداری در کنار باغداری پیشه اصلی مردم این دیار باشد. ساکنان اورامان تخت مسلمان سنی مذهب از فرقه شافعی می باشند. مردم اورامان‌تخت به اورامی (هورامی یا اورامانی) سخن می‌گویند که یکی از گویش‌های گورانی است. مراسم پیر شالیار در این شهر بسیار معروف است.

اورامان تخت سروآباد

وجه تسمیه اورامان تخت

نظرات مختلفی درباره وجه تسمیه اورامان تخت بیان شده که بعضی از آنها شامل:

  • از نظر زبان‌شناسی و معناشناسی، کلمه‌ی اورامان ترکیبی از اور + امان می‌باشد که اور به معنای آتش و امان به معنی نجات و پناه است و ترکیب آن به معنی آتش پناهم ده می‌باشد که به دوران زرتشت برمی‌گردد.
  • وجه تسمیه‌ی دیگر اورامان این است که هه ‌ورامان ترکیبی از هه‌ور به معنی برآمدگی و ارتفاع و امان به معنی بالا آمدن می باشد که ترکیب آن به معنای مکانی مرتفع است که از اطرافش بلندتر می‌باشد.
  • اورامان یعنى سرزمین اهورایى و جایگاه اهورا مزدا.
  • هور در اوستا به معنى خورشید است. هورامان را مى‌توان جایگاه خورشید هم معنى کرد.

مراسم پیرشالیار اورامان تخت

مقبره پیر شالیار که از بزرگان و مبلغان دین اسلام در منطقه بوده است در شهر اورامان تخت واقع شده است. هر سال دو بار در نیمه بهار و نیمه زمستان طی مراسمی عروسی پیر شالیار را در سه روز جشن می‌گیرند. این مراسم شامل ذبح دام قربانی، دف‌زنی، نوعی رقص (ذکر دراویش)، خوردن آش مخصوص (هولوشینه)، شب‌نشینی و خواندن شعر و دعا است، که نزدیک به هزار سال است برگزار می‌شود.

گونه های گیاهی و جانوری اورامان تخت

گونه های گیاهی منطقه شامل درختان: وون، تنگز، میلو، شرو، بلوط، پسته وحشی، گردو، توت، گلابی، انجیر، انار و …، ریواس، پیچک، کرس، بنا، هاز، شنگ، به‌ره‌زا، هاله کوک، ترشکه، قازیاخه، گیلاخه، نرمیله، بنا شوانه، کنگر، سپل، سیدران، گوزروانه، لو، زرده لو، چنور، سیاولو، که‌ما، قومامه، توسی و شب بو، نرگس و گل میخک و ...

یکی از گونه های جانوری منطقه سنجاب ایرانی است.

اورامان تخت کجاست

اورامان تخت در بخش اورامان شهرستان سروآباد در جنوب شرقى شهر مریوان در استان کردستان قرار دارد و جاده ای به طول 75 کیلومتر آن را به شهر مریوان متصل می نماید.