سد کرج یا سد امیرکبیر، که یکی از بزرگ ترین سدهای دنیاست و اولین سد چند منظوره ایران محسوب می گردد، بر روی رودخانه کرج ساخته شده است. این سد یکی از منابع تأمین آب شهر تهران می‌باشد. دریاچه این سد که به وسیله رودخانه پرآب کرج تغذیه می‌گردد، یکی از مهم ترین مراکز طبیعی پرورش ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان و قزل‌آلای خال‌قرمز و ماهی سفید و ماهی سیاه است و امکانات مطلوبی را جهت ورزش مفرح و پر طرفدار ماهی‌گیری فراهم آورده است. این مکان یکی از بهترین استراحتگاه‌ها و جاذبه‌های طبیعی کرج می باشد.

سد کرج یا سد امیرکبیر

با آبگیری سد کرج بخش عمده ای از روستاهای واریان، رزکان و کوشک به زیر آب رفتند. همچنین به دلیل جلوگیری از آلودگی آب سد امیرکبیر کرج، هتل واریان و تأسیسات تمرینی ارتش و اردوگاه‌های نظامی که در پیرامون سد بودند، چند سال پیش تخریب شدند.

قایق‌سواری و جت اسکی نیز در قدیم در این دریاچه استفاده می‌شده‌است اما به دلیل گسترش آلودگی و خطر برای توریست‌ها شنا و قایق‌سواری در آن ممنوع شده‌است.

سد کرج یا سد امیرکبیر

سد کرج یا سد امیرکبیر

تاریخچه ساخت سد امیرکبیر

در سال ١٣۲٨ مطالعات سد آغاز و در سال ١٣٣۶ عملیات احداث آن شروع و در پایان ١٣٣٨ آبگیری آغاز و نهایتا در تاریخ سوم آبان ١٣٤٠ بهره برداری از نیروگاه آبی سد كرج (امیر كبیر فعلی) آغاز گردید. قرار داد آن با یك شركت فرانسوی توسط سازمان برنامه و بودجه منعقد شده بود و توسط شركت مورسین- نود سن به انجام رسید.

ویژگیهای سد امیرکبیر

این سد از نوع بتنی دو قوسی با حداكثر ارتفاع ۱۸۰ متر از پی، به ضخامت ۳۰ متر در كف و ۹ متر در تاج می باشد. مساحت دریاچه، حداكثر معادل ۴ كیلومترمربع است. تكيه گاه جناحين سد از نوع سنگ های گرانيت است. اين سد كلا بر روی سنگ های ديوريتی احداث گرديده است.

اهداف سد امیرکبیر

سد امیر کبیر با اهداف کنترل سیلاب های بهاره و جلوگیری از خسارت های ناشی از سیل و تأمین آب شرب شهر تهران، تنظیم آب برای مصارف آبیاری و کشاورزی اراضی حومه کرج و تولید انرژی برق – آبی جهت کمک به شبکه سراسری برق، به ویژه در ساعات اوج مصرف، به میزان سالانه ۱۵۰۰۰۰  مگاوات ساعت، تأسیس شد.

نیروگاه آبی سد امیرکبیر با یک خط انتقال نیرو به طول ۶۰ کیلومتر، با ۱۰۷ برج فولادی به مرکز انتقال نیروگاه طرشت تهران پیوست و در حال حاضر تحت نظارت سازمان آب قرار دارد. دریاچه پشت سد نیز یکی از مکان‌های توریستی است.

سد امیرکبیر کجاست

سد امیرکبیر، در ۲۵ کیلومتری جادهٔ کرج به چالوس، شمال شهر کرج، در استان البرز قرار دارد.