قلعه مارکوه

• 1397/07/21
• 0 کامنت
• 1576 تعداد بازدید

قلعه مارکوه که از بناهای دوره اسلامی به حساب می‌آید، در دوره‌های مختلف اسلامی، به عنوان پایگاه نظامی در مقابل تهاجم دشمنان مورد استفاده قرار می‌گرفته است. محل قرارگیری بنا طوری است که دیدی ۳۶۰ درجه را نسبت به اطراف خود دارد. از بالای این بنا براحتی می‌توان از شمال تا دریا، از شرق تا تنکابن، از غرب تا رامسر و از جنوب نیز کوه‌های البرز را تحت نظر داشت.

تاریخچه قلعه مارکوه

در مورد زمان ساخت این بنا، تاریخ دقیقی وجود ندارد، اما با استناد به اشاره تاریخ نویسان به وجود این قلعه در قرن سوم و همچنین شباهت ساختاری و معماری این بنا با بناهای قرن سوم هجری قمری، نظیر قلعه بابک، می‌توان تاریخ آن را حدس زد. در کتاب زیده التواریخ، از این قلعه سخن به میان آمده‌است: همچنین درکتاب جامع التواریخ خواجه رشید الدین فضل‌الله همدانی و از وقایعی که در سال ۵۳۶ هجری قمری در این قلعه اتفاق افتاده وقلعه به تسخیر اسماعیلیان درآمد سخن به میان آمده‌است.

میزرا حسن خان اعنماد السلطنه که این قلعه را از نزدیک دیده است می‌نویسد: در تنکابن کوهی است موسوم به مارکوه و دخمه‌های متعدد و شب‌پره‌های زیادی در این دخمه‌ها هست که خود را به آدم و چراغ می‌زنند و مانع از دخول به دخمه‌ها می‌باشند. بالای آن کوه، جایی است مشهور به نقاره خانه، هرگاه سنگی بر آن موضع بزنند صدایی مثل طبل حادث می‌شود و تا نیم فرسخ آن صدا می‌رود.

وجه تسمیه قلعه مارکوه

نام این قلعه برگرفته از کوهی است که بر روی آن قرار دارد، البته در مورد نام این کوه، نظرهای گوناگونی وجود دارد. برای مثال عده‌ای وجود مار در این کوه را علت نامگذاری این کوه می‌دانند که با توجه به اینکه در گویش محلی، استفاده از کلمه فارسی مار، رایج نبوده، احتمال این علت نامگذاری را بسیار کم می‌کند. اما تحقیقات دیگری هم به ریشه دیگری برای نام‌گذاری این کوه اشاره دارد: در نوشته‌های تاریخی بیان شده‌است چون این مناطق مکان زندگی اقوام مارد بوده‌است به همین دلیل نام این کوه مارد کوه بود است که گذر زمان آن را مارکوه کرده‌است.

معماری قلعه مارکوه

مساحت قلعه مارکوه حدود ۶۰۰ متر مربع است و از این معماری عظیم تنها ۴ حصار جانبی و برج‌های پشتیبان آن باقی مانده است. مصالح به کار رفته در قلعه مارکوه عمدتا سنگ و ساروج و گچ است. وضع داخلی قلعه مارکوه از لحاظ وسعت به نحوی است که گنجایش صد سرباز را دارد و همگی به راحتی می‌توانند در آن سکنی گزینند.

در تعاریف مردم محلی، به تونلی درون این قلعه اشاره می‌شود که انتهای آن به روستای نیاسته که در پایین مارکوه قرار دارد ختم می‌شده و در گذشته سربازان برای خروج یا ورود اضطراری از آن استفاده می‌کردند که البته با تحقیقات انجام شده مشخص شده که این امر صحت نداشته و چالهٔ موجود در قلعه به دلیل عدم دسترسی مستقیم قلعه به آب، کاربرد سردآب داشته و تونل نیست.

قلعه مارکوه کجاست

قلعه مارکوه، بر بالای کوه مارکوه در سمت شرق کتالم از توابع شهر رامسر، در جاده بین رامسر - تنکابن و در نزدیکی روستایی به همین نام، در استان مازندران قرار دارد.