کتيبه و نقش برجسته گل گل ملکشاهی يادگاری از حمله و تصرف اين منطقه توسط سلسله آشوری در هزاره‌های قبل از ميلاد است. سنگ نوشته گل گل ملکشاهی حدود سه هزار سال پیشینه تاریخی دارد. متن کتیبه از فتح ایلام و انقراض تمدن ایلام باستان به وسیله آشوریها حکایت می‌کند. این سنگ نوشته به خط میخی و به زبان آشوری است.

شکل عمومی کتيبه يک مستطيل به ارتفاع ۱۳۵ سانتی متر و عرض ۹۰ سانتی متر است که در وسط آن نقش نيم‌رخ و تمام قد پادشاه آشوری که کلاهی مخروطی و ردايی بلند و شمشيری حمايل به نماد قدرت به دست دارد که به علت تخريب شکل آن به درستی معلوم نيست.

نقش برجسته گل گل ملکشاهی

اینکه این کتیبه مربوط به کدام پادشاه آشوری است به درستی معلوم نیست و عده ای آن را متعلق به آشور بانی پال که سرزمین ایلام قدیم را متصرف و در نهایت سبب انقراض آنها شده، دانسته و عده ای آن را مربوط به سارگن دوم پادشاه آشوری می دانند که وی نیز نواحی شمال غرب و قسمت هایی از غرب ایران تا دریاچه ارومیه را به تصرف درآورد.

نقش برجسته گل گل ملکشاهی

متن کتیبه گل گل ملکشاهی

«به آشور و خدایان (بزرگ) که به طرفداری شاه محبوب آنها ایستاده و چیره شده (بر زمینهای دشمنانش (...) شاه جهان (...) پسر (...) آشور پدر خدایان مرا نامزد کرد برای پادشاهی در رحم مادرم (...) انلیل مرا برای تسلط بر روی زمین و مردم فرا خواند. سین و شماش با هم شگونهای مساعدی در مورد بنیاد فرمانروایی من فراهم ساختند. نبو و مردوک مرا بصیرت وسیع و فهم عمیق بخشانیدند. خدایان بزرگ از راه لطف در محفل خود مرا بر روی تخت شاهی پدرم گذاشتند. آنها تسلط بر روی زمین را به من واگذار کردند. شهر (...) آنها بیرون رفتند (...) روی او ستایش کارهایی که من انجام داده‌ام. من نوشتم بر روی آن من به جای نهادم این سنگ نوشته را برای ترغیب شاهان و پسران من در آینده باشد که امیری در میان شاهان پسران من که او را آشور و خدایان بزرگ برای تسلط بر روی زمین و مردم نامزد کند. این ستون و تحسین خدایان بزرگ را ببیند و باشد که به تدفین آن بپردازد و قربانیها بکند اما آنکه آن مجسمه را از جای آن بردارد آشور و خدایان بزرگ و آن عده که روی این ستون نام برده شدند با نظر خشم به او نگاه کند. باشد که به طرفداری او در یک برخورد سلاحها در میدان جنگ برخیزند و باشد که آنها او را راهنمایی نکنند. (...) با شد که آنها هم حکم شاهی او را براندازند و باشد که آنها نامش و تخمه اش را در زمین ضایع کنند"».

نقش برجسته گل گل ملکشاهی کجاست

این اثر در ۸ کیلومتری شهر ارکواز، مرکز شهرستان ملکشاهی در استان ایلام و بر دیوار شرقی تنگه کوچکی که روستای گل گل در دهانه آن استقرار یافته قرار گرفته است.