کتیبه شیخ علی خان زنگنه

• 1398/04/18
• 0 کامنت
• 3663 تعداد بازدید

کتیبه شیخ علی خان زنگنه سنگ‌نبشته‌ای است که توسط شیخعلی‌خان زنگنه، وزیر شاه سلیمان صفوی ایجاد شده‌ است. وی برای سادات فاطمی و تعمیرات کاروانسرای بیستون رقباتی چند را وقف کرده و بر صخره بیستون کنده است.

متأسفانه حجاری وقفنامه شیخ علیخان زنگنه باعث تخریب نقش برجسته مهرداد دوم شده است. بسیاری از ایران‌شناسانی که از بیستون دیدن کرده‌اند، این عمل شیخ علیخان را نادرست دانسته‌اند تا جایی که جکسن (از برجسته‌ترین باستان‌شناسان جهان) ایجاد کتیبه در این محل را نوعی وحشیگری و شهوت به ویران کردن آثار هنری دانسته است.

شیخ علی خان زنگنه

شیخ علی خان زنگنه در ابتدا حاکم کرمانشاهان بود و طی این مدت خود و فرزندانش بانی کارهای عمرانی فراوانی در این ناحیه شدند. وی بعدها به مقام وزارت اعظمی شاه عباس دوم رسید و پس از مرگ شاه عباس دوم، او صدراعظم شاه سلیمان صفوی و مورد اعتماد او شد تا جایی که به مدت ۱۵ سال با لقب اعتماد السلطنه مقام وزارت شاه را در اختیار داشت.

ویژگیهای کتیبه شیخ علی خان زنگنه

طاق‌نمایی که وقفنامه شیخ علیخان در آن نقر شده از آخرین نقطه تیزی هلال طاق‌نما ۳۶۳ سانتیمتر طول و ۲۷۶ سانتیمتر عرض دارد و شامل ۱۵ سطر است که به سه قسمت تقسیم می‌شود و در هر قسمت عباراتی به خط ثلث نوشته شده است.

خطاطی این کتیبه توسط محسن امامی از خطاطان به نام عصر صفوی و حجاری آن توسط مقیم هروی صورت گرفته است.

ترجمه کتیبه شیخ علی خان زنگنه

کتیبه ابتدا با نام و یاد خدا شروع شده و سپس در ۱۱ سطر شرح وقفنامه آمده که مفاد آن بدین صورت است که شیخ علیخان زنگنه در سال ۱۰۹۳ هجری قمری چهار دانگ از املاک نهر قره ولی و چمبطان را وقف بر سادات فاطمی و دو دانگ از این املاک را وقف بر کاروانسرای بیستون کرده و تولیت آن را تا زمان حیات خود و پس از مرگ پسرانش بر عهده می‌گیرند.

کتیبه شیخ علی خان زنگنه کجاست

کتیبه شیخ علی خان زنگنه در محوطه تاریخی بیستون، در شهر بیستون از شهرهای شهرستان هرسین، در ۳۰ کیلومتری شمال شرق شهر کرمانشاه در استان کرمانشاه قرار دارد.